Reizen naar andere landen is leuk, ontspannend en kan ook best avontuurlijk zijn. Soms een beetje te avontuurlijk. Eén moment van onachtzaamheid, een kleine of grote stommiteit of gewoon pure pech kan je reis van het ene moment op het andere in een ware hel veranderen. Ook al reis je net als ik al zo’n kleine veertig jaar de wereld over, dan wil dat niet zeggen dat een kleine of grote reisramp je niet kan overkomen. Paspoort vergeten, opgenomen worden in een buitenlands ziekenhuis, een vermiste passagier op de Transsiberië Express. Al deze verhalen van reisproblemen zijn waar gebeurd, stuk voor stuk potentiële rampscenario’s voor je reis. Veroorzaakt door een stommiteit of gewoon simpele pech. 

Laatste update: 16 maart 2023

Geschatte leestijd: 13 minuten


1. Het vergeten paspoort

GRIEKENLAND, zomer 1985  – Ik was nog een rookie op reisgebied toen ik, amper 21 jaar geworden, met mijn rugzakje en Interrailkaart door Europa trok. Ik volgde de hippie trail naar Turkije, en kwam na 72 uur rondhangen in sterk vervuilde treinen via Joegoslavië en Noord-Griekenland aan in Istanboel. Daarvandaan ging de reis verder om tenslotte uit te komen in het tot dan toe volstrekt onbekende Bodrum, waar ik -bij gebrek aan beschikbare hotelkamers- op het dak van een hotel mocht logeren, met uitzicht over de oude haven en de sterren boven mijn bed.

Na een paar dagen besloot ik de boot naar het Griekse eiland Kos te nemen. In die tijd een hachelijke operatie, want er ging geen reguliere ferry en omdat toen ook al de Turken en Grieken niet bepaalde vrienden van elkaar waren, waren er veel formaliteiten. Mijn paspoort moest ik de avond voor vertrek al inleveren bij het douanekantoor. Ik zou het op de boot terugkrijgen. Dat werd uiteindelijk het havenkantoor van Kos na aankomst daar.

kos
Kos – Foto: Evgeny Kulakov via Pixabay

Vervolgens was ik het paspoort direct weer kwijt bij het inchecken bij een hotelletje in Kos-stad. Hadden ze nodig voor registratie en als borg. Voor het geval ik mijn kamer tot puin zou slaan in een dronken bui. Ik was er dus inmiddels wel zo’n beetje aan gewend dat het vakje in mijn rugzak waar het paspoort hoorde te zitten leeg was.

Reisprobleem: gescheiden van mijn paspoort

Toen ik na een paar dagen tegen een spotgoedkoop vliegticket naar Athene aanliep, pakte ik snel mijn biezen en boekte een ticket voor die vlucht. Kwam ik er pas na aankomst in Athene achter, dat het vakje waar mijn paspoort hoorde te zitten nog steeds leeg was. Ik was mijn paspoort vergeten! Het paspoort had ik niet nodig gehad voor de vlucht, want je hoefde je nog niet te legitimeren met een paspoort op binnenlandse vluchten in die tijd. Het kon dus niet anders of het lag nog in het hotel op Kos.

Het enige wat ik kon bedenken was om me met mijn reisproblemen te melden bij de toeristenpolitie, met het verhaal dat ik gescheiden was van mijn paspoort. Dat lag nog in een hotel in Kos. Welk hotel dan? Tja, aan dat kleine detail had ik geen aandacht besteed, ik kon me de naam echt niet meer voor de geest halen. Het was zo’n nondescript hotel in een steegje dat uitkwam in de haven van Kos.

Hoe ze het voor elkaar hebben gekregen weet ik nog steeds niet, maar het vergeten paspoort kwam boven water en werd een dag later in een speciale enveloppe met een nachtferry van Kos naar Pireaus meegegeven, alwaar ik het bij het kantoortje van de toeristenpolitie af kon halen. Ik ben daarna op geen enkele reis mijn paspoort uit het oog verloren. Ik was op mijn 21e nog niet zo’n ervaren reiziger en dan mag je ook wel zo’n beginnersfout maken maakte ik mezelf wijs.

De doorlopende reisverzekering van Allianz vergoedt de kosten van het laten vervangen van je reisdocumenten bij verlies of diefstal op reis.


2. Passagier vermist op de Transsiberië Express

treinstation in Siberië
Schuift hier een trein tussen, dan kom je nog maar lastig in je trein terug.

SOVJET UNIE, 9 april 1990 – Op het moment dat de trein zich met een schok in beweging zette wisten we het eigenlijk al. Derk was er niet. Zijn zitplaats in de coupé bleef leeg. Alleen zijn bril op het tafeltje lag te trillen op de kadans van de wielen van de trein, die nu steeds meer aan snelheid wonnen. Derk die altijd overal als de kippen bij was. Het voelde gelijk niet goed.

Derk is één van de Duitse jongens die sinds het vertrek uit Moskou deel uitmaakte van onze groep, die angstvallig bijeen werd gehouden door Lena, de moeder-de-gans van Intourist. Het was haar taak onze groep veilig tot aan de grens met Mongolië te brengen. Vanaf daar moesten we het zelf maar weten. Tevergeefs zochten we nog een uur de hele trein door. Hoe zouden we dit Lena vertellen?

Reisprobleem midden in Rusland: de Transsiberië Express vertrekt voor je ogen met al je bagage er nog in

Nog geen 24 uur geleden daarvoor betrok ik een smetteloze vierpersoonscoupé van de Peking-Express op het Yaroslavl-station in Moskou. Samen met de Engelse Martin with stiff upper lip, de Franse Isabelle dans une robe polka dot en de –beetje nurkse- Derk aus Emden. Beetje wereldvreemd. Was desondanks nog nooit in Nederland geweest. Maar nu dus op een trein naar China.

In dat etmaal op elkaars lip in de coupé waren we snel aan elkaar gewaagd geraakt. En omdat het eten aan boord naar caviavoer smaakte, misbruikten we elke stop om buiten op de perrons aanvullend proviand in te slaan. Zo reisden we van maaltijd naar maaltijd. Maar Derk bleef het liefst veilig in de trein. Bang dat hij het fluitje te laat zou horen.

transsiberië express, passagier vermist

Gids in verlegenheid

Nee, dit was niets voor Derk. Lena veranderde in een ijsberg toen we haar informeerden. Derk zijn reisprobleem werd ook direct haar probleem. Hoe zou zij het verlies van een groepslid uit aan haar superieuren van het Sovjet-staatsreisbureau ooit uit kunnen leggen? Welke straffen zouden gidsen die westerlingen kwijtraken krijgen? Op haar hakjes liep ze spitsroeden door de smalle gangen van de trein. We zagen haar in de coupé van de hoofdconducteur bellen. Ze praatte met haar handen.

Aan het ontbijt de volgende ochtend hoorden we alweer de korte tikjes op het linoleum van de hakjes dichterbij komen. Lena bracht communiqué uit. Tijdens de stop in Perm was Derk op het eerste perron bij een stalletje eten wezen kopen. Maar onze trein stond op het derde perron. Daar tussen in was inmiddels een andere trein komen te staan. Waar hij per abuis was ingestapt. Voor zover Lena wist, had Intourist zich over hem ontfermd en zat hij in een trein twee uur achter die van ons.

Dag vier. Een knaloranje ochtend toen we Irkoetsk binnenreden. De lege wodkaflessen rolden over de vloer van de coupé toen de trein schokkend tot stilstand kwam. Ik had een gevoel alsof er een washandje in mijn hoofd zat. Frisse lucht zou mij goed doen. En daar stond hij. Op het perron. Het was Derk, met een tas vol verhalen. En terwijl ik naar hem toe ging om hem de hand te schudden werd ik bijna omvergelopen door de hakjes van Lena.

“Derrrick! At last!”

Ze smolt, knuffelde hem dood en viel uit haar rol.

Lees meer over dit verhaal in mijn blogs over de reis met de Transsiberië Express.


3. Onder het mes in China

dokter, ziekenhuis, reisproblemen,

GUANGZHOU, 2 juli 1990 – Ik had de hele nacht liggen woelen in mijn hut. We voeren op een rivierschip op de Pearl River tussen Wuzhou en Guangzhou (Canton). Ik had een opgeblazen gevoel in mijn buik en er zat een zere plek, die behoorlijk opspeelde als ik er op ging liggen. Ik was ook helemaal niet fit toen we met een plattegrond in de hand door de snikhete ochtend ons een weg baanden door het hectische centrum van de miljoenenstad. De heupband van mijn loodzware rugzak prikte venijnig tegen de gevoelige plek in mijn buik. Ik voelde een vet reisprobleem aankomen.

Vet reisprobleem: ziek in China

In de youth hostel, na een douche, wist ik zeker dat er iets in mijn buik zat dat er niet hoorde te zitten. Ik ga op zoek naar een arts en kom terecht in het vijfsterren White Swan Hotel. Daar zit een arts die ook Engels spreekt. Ze onderzoekt mijn buik, priemt nog een paar keer lekker in mijn buik en ik schiet van pijn door het plafond. Ze meet mijn koorts: 39 graden. Tijd voor een spoedopnamen in het ziekenhuis: ze schrijft twee briefjes vol met Chinese tekst. Eentje voor de arts in het ziekenhuis en eentje voor de taxichauffeur met het adres van het No. 1 People’s Hospital ergens ver buiten het centrum van Guangzhou.

guangzhou hospital
No. 1 People’s Hospital, Guangzhou

Gijzelaar in een buitenlands ziekenhuis

Nadat ik ben opgenomen heb ik al snel een stuk of acht nieuwsgierige co-assistenten en verpleegkundigen om mijn bed heen staan. Een langneus op hun afdeling, dat zien ze niet elke dag! De diagnose is snel bevestigd: een ontstoken blinde darm en die moet er snel uit, vandaag nog. Op mijn kamer word ik -zoals dat heet- geprepareerd voor de operatie, van mijn buik wordt alle haar weggeschoren, tot zichtbaar genoegen van de verpleegkundigen, want zo veel haar op de buik en borst, dat is bij Chinezen niet gebruikelijk.

Dan naar de koude operatiekamer waar ik tien hele lange minuten alleen lig te wachten op de kneiterharde operatietafel op de chirurg en zijn collega’s. Heb ik tijd gehad om na te denken voordat ik hier kwam te liggen? Welnee. Ik weet maar een ding en dat is dat ik dat beest in mijn buik kwijt wil. De afloop van dit verhaal is dat ik -zonder verdere complicaties- nog een week in het ziekenhuis heb gelegen. Een week! In Nederland staat daar een etmaal voor. Vanuit allerlei afdelingen werden verpleegkundigen binnengebracht om naar mij te kijken. Ik voelde mij een gijzelaar van de medische staf. Afijn, lees mijn dagboek er nog maar eens op na voor de sappige details.

Dit weekje ziekenhuis, inclusief operatie, 24/7 roomservice en verzorging door lieftallige verpleegsters kwamen mij op een vette rekening te staan: 450 gulden. Dat lijkt weinig vergeleken met de kosten in het westen, maar een backpacker als ik kon toen voor dat bedrag meer dan een maand in China rondkomen. De kosten kon ik prima verhalen op mijn Globetrotter Verzekeringen zo veranderde mijn medische reisprobleem niet ook nog eens in een financieel reisprobleem.


4. Reisprobleem met visum Vietnam

vietnam, reisproblemen

SAIGON, 11 augustus 2018 – Eigenlijk had ik zo’n beetje alles wel tot in de puntjes geregeld voor de vakantie met ons gezin in Vietnam. Een mooie trekking in Sapa, leuke hotelletjes, prima vervoer overal en natuurlijk de vliegtickets met China Airlines. En het mooie was dat ook de visumprocedure versimpeld was een paar maanden voordat we op reis zouden gaan. Want die zorgde vaak voor de grootste reisproblemen. Je hoefde niet meer vooraf een letter of approval  te regelen waarmee je bij binnenkomst je visum voor Vietnam kon kopen, maar je kon nu direct een e-visum online regelen. Fluitje van een cent. Dacht ik. Ik dacht letterlijk dat ik dat allemaal wel even snel tussendoor op een avondje in de computer kon rammelen.

Het hele online proces zat toch wat onduidelijk in elkaar, van schimmige formulieren tot en met de wachttijd op het uiteindelijke visum. Van de vijf visa had ik er twee binnen een paar dagen in huis, maar op de andere drie moest ik zonder verdere uitleg wel een week wachten.

Reisprobleem op de luchthaven van Saigon: visum klopt niet

We kwamen zonder enig probleem het land in; de rijen voor de immigratie waren kort en we konden zo doorlopen. Totdat we na een indrukwekkende vakantie weer op het vliegtuig wilden stappen in Saigon. We waren ruim op tijd op de luchthaven, de bagage was al snel ingecheckt en we stonden kort in de rij voor de paspoortcontrole. Twee van ons waren al door, en nu was zoon Luca aan de beurt. Er bleek iets niet in orde te zijn met zijn papieren. Op zijn visum stond een geldigheid tot 10 augustus, terwijl het inmiddels 11 augustus was. Mijn visum van was verder in orde, maar daarna bleek het visum van dochter Anouk ook geldig tot gisteren te zijn.

Het was dikke ellende, want, zo verkondigde de douanier, waren onze kinderen op dit moment illegaal in Vietnam. En dat reisprobleem moesten we gaan rechtzetten. Bij het immigratiekantoor in de stad. Het was zaterdagmiddag, ze zouden maandag om 8 uur weer open gaan. Maar daar had onze douanebeambte niets mee te maken. Hij pakte onze vijf paspoorten bij elkaar, legde ze op een stapeltje en gaf ze aan mij terug. Zo van: ga het maar regelen. Hij speelde het hard. We zaten diep in de shit.

vietnam customs officer, reisproblemen
Zweten tot je het juiste stempeltje in je paspoort krijgt.

Toverspreuk

Maar dat was voor ons absoluut geen optie. We zouden niet alleen onze vlucht missen, maar onvrijwillig een paar dagen langer in Saigon moeten blijven, nieuwe tickets moeten kopen en ook nog eens niet op ons werk verschijnen na de vakantie. Op zo’n moment denk je aan alle mogelijke oplossingen. Het beste leek me om een hele persoonlijke invalshoek te gebruiken en me daarbij heel nederig op te stellen. Waarbij ik hem heel kort uitlegde wat voor ons de consequenties zouden zijn en hoe stom ik was geweest om een typefout te maken bij de visumaanvraag. Ik eindigde met een toverspreuk die alles in gang moest gaan zetten, mijn enige troef: What can I do for you to arrange our exit stamp right now? En ik gaf hem tegelijkertijd het stapeltje paspoorten weer terug.

De douanier keek even om zich heen en antwoordde: If you can do something for me, may be I can do something for you. Geld dus. Dat hadden we nog wel ergens. Niet veel, maar toch. Ik had nog wat dollars en ergens anders hadden we nog een stapeltje Vietnamese Dong, bij elkaar goed voor zo’n 45 euro. Het geld werd behendig in een enveloppe gedaan en in een bureaula opgeborgen. Ik had ook nog wel z’n voeten willen kussen, maar het was goed zo.

Omdat ik te gemakkelijk gebruik maakte van de buitenlandse website van de Vietnamese immigratiedienst kon deze fout in het visum ontstaan. Gelukkig bestaan er tegenwoordig mogelijkheden op een veel makkelijker manier je visum aan te vragen. Er komt dan weliswaar een tussenpersoon voor het visum aan te pas die over je schouder mee kijkt, terwijl je voor een superlaag tarief alsnog je e-visum zelf regelt via een super makkelijke procedure.

Niks geleerd van een eerder reisprobleem

Stiekem moest ik nog eens terug denken aan een andere blunder met een visum al weer 25 jaar terug in de tijd. Ik had tijdens een lange reis gewerkt in Australië en ging mijn zuurverdiende geld in Nieuw-Zeeland opmaken. Toen ook dat geld er weer doorheen gejaagd was, werd het tijd om terug naar huis te gaan. Via Sydney, want ik had nog een avondje stappen tegoed. Dat plan viel dus in duigen vanwege ook al weer een ‘probleempje’ met mijn visum.

Herken je soortgelijke situaties? Welke reisproblemen heb je moeten overwinnen? Heb jij ook al eens zo’n deep shit moment meegemaakt op je vakantie en hoe heb je je daaruit gered?