Ze hebben er gewoon even 250 meter bij gesmokkeld, op de pashoogte. Het bord geeft een hoogte van 18380 feet (5602 meter) aan. Daarmee zou de Khardung La in Ladakh meteen ook de hoogst berijdbare bergpas ter wereld zijn. Onze gps (én Wikipedia) geven een hoogte aan van 5359 meter. Daarmee zakken ze wel een stukje op de wereldranglijst. Maar goed, nog steeds hoog genoeg om ervoor te zorgen dat zuurstofgebrek mijn hoofd laat tollen en dat ik telkens even moet gaan zitten.
Laatste update: 10 januari 2021
Next level
Tja, de hoogte, die doet wat met je. Twee dagen eerder werden we al van praktisch zeeniveau ingevlogen in het op 3500 meter hoogte gelegen Leh, waar we echt wel even moesten wennen aan de hoogte. Vandaag neemt onze gids Gulzar ons mee naar the next level. De Khardung La bergpas in Ladakh verbindt het dal van de Indus met de Nubravallei, onze bestemming voor vandaag.
In karavaan omhoog
De weg voegt de daad bij het woord: we zijn Leh nog niet uitgereden of de weg begint al flink te stijgen. Onze chauffeur zet er flink de sokken in en dat kan makkelijk, want dit deel van de weg is nog mooi geasfalteerd. Wel smal: twee auto’s kunnen elkaar met moeite passeren. De bochten worden echte haarspeldbochten en daarmee de afgronden dieper en steiler. Op een hoogte van ca. 4500 meter stoppen we even voor een spectaculaire terugblik op het dal van de Indus. Heel klein in de verte zien we Leh nog wel steeds liggen maar steeds kleiner worden.
Kort na deze stop stoppen we in South Pullu, bij een checkpoint van het leger. Paspoorten komen te voorschijn en er moet tol worden betaald voor de pas. Daarna op houdt het asfalt op en hobbelen we in karavaan over de nu vrij slechte weg. Dan een heuse file, want er zijn wegwerkzaamheden. Want ook op dit stuk moet asfalt komen. Ondanks die goede voornemens blijft de weg slecht tot aan de pashoogte.
Foto: Vivian van Riet
Spitsuur op de Khardung La
De pashoogte van de Khardung La is niet zo’n afgelegen plek als je zou verwachten. Auto’s, trucks en motorfietsen vechten luid claxonerend om een plekje om te parkeren, om door te kunnen rijden of om hun parkeerplek juist te kunnen verlaten. Het is duidelijk spitsuur. Mensen verdringen zich voor het knalgele plateau met daarop de dus schromelijk overdreven hoogte van waar men zich bevindt. Het blijkt de hoogte te zijn van de oude Khardung La bergpas, uit de tijd dat je alleen nog te voet over de pas kon trekken. De route die voertuigen nu volgen ligt 250 meter lager sinds de weg in 1988 werd geopend.
High Tea op de Khardung La
Met al die drukte zou je niet verwachten dat je nog even rustig kan zitten met een kopje thee, maar dat is geen probleem in de Rinchen Cafetaria. Zitten is wel even lekker, want de hoogte doet zich gelden. Mijn hoofd is vederlicht en lopen moet voorzichtig. Op zoek naar een toilet ergens buiten het café is het dubbel lastig overeind te blijven. Als ik niet onderuit ga door de gladde sneeuw, dan wel omdat de wereld om mij heen rondjes draait. Ik ben zo high als een konijn. Snel plassen dus en dan terug naar het café voor de, zeg maar, high tea.
Veel langer op deze hoogte verblijven is niet echt comfortabel, dus zoekt iedereen de auto weer op en manoeuvreren we ons een weg naar beneden aan de noordzijde van de bergpas. We slingeren over de nog steeds slechte weg tussen graafmachines en vrachtwagens door. Veel meer sneeuw op de weg hier dan aan de kant van Leh. Extra voorzichtig rijden dus langs de steile afgronden zonder vangrail. Er zijn kleine opstoppingen bij een sneeuwveld waar Indiase toeristen hun auto kris kras hebben neergezet over de weg. Er vindt een massaal sneeuwballengevecht plaats. Sneeuw is een regelrechte toeristische attractie voor de inwoners Delhi, waar het op dit moment dik veertig graden is.
Afdaling naar de Nubravallei
Bij de noordelijke controlepost North Pullu stoppen we andermaal. Opnieuw bij een legerpost. De bergpas is van dermate strategisch belang, dat deze zwaar wordt bewaakt. Ook voorbij North Pullu komen we langs verschillende legerkampen. Het landschap langs de weg die verder afdaalt naar de Nubravallei is ronduit spectaculair. We stoppen langs de weg als we een kudde yaks ontwaren om deze kuddedieren wat nauwkeuriger te kunnen observeren. En zo zijn er nog talloze andere redenen om elke paar kilometer te stoppen langs de weg. De weg over de Khardung La bergpas verbindt twee imposante valleien in Ladakh: de Indusvallei met de Nubravallei. Maar de reis tussen die twee over de Khardung La is een bestemming op zich zelf.
Travel Movie Khardung La
Reistips voor de Khardung La
1. Waar ligt Khardung La?
De Khardung La is een bergpas (“La” betekent bergpas in het Tibetaans) en ligt in het Indiase Himalayagebergte. De bergpas vormt de verbinding tussen Leh, de hoofdstad van de regio Ladakh en de noordelijker gelegen Nubravallei. De rit van Leh naar Diskit in de Nubravallei is 118 kilometer en daar doe je gemiddeld zo’n 4 to 5 uur over.
2. Reizen over de Khardung La
Regel een permit. Om te beginnen heb je een permit nodig om over de Khardung La naar de Nubravallei te reizen. Deze haal je uiterlijk een dag van te voren in Leh. Dat kan via een van de trekkingbureautjes in de stad.
Regel transport. Er gaan (gedeelde) taxi’s naar keuze tot aan de top van de pas of verder tot in de Nubravallei. Allemaal vooraf te regelen in Leh. Sta je liever zelf aan het roer, huur dan een motorfiets. In Leh kan je op diverse plekken een scooter of een Royal Enfield huren voor bedragen tussen de 12 en 26 dollar, afhankelijk van de grootte van de motorfiets. Wil je de hele route rijden, dan heb je minimaal een 350cc motor nodig. Tenslotte: er gaan bussen, maar voor zover ik weet maar enkele per week. De meeste reizigers die niet zelf rijden komen terecht in een gedeelde taxi, waarvan er velen vertrekken.
Brandstof. Als je zelf rijdt, zorg dat je met een volle tank weg rijdt, want op de weg naar de pas is geen brandstof verkrijgbaar.
Conditie van de weg. De weg is vanaf het begin in Leh geasfalteerd, maar is na South Pullu slecht tot zeer slecht. Aan de andere kant van de pas blijft de weg slecht, hoewel er wel aan wordt gewerkt deze beter te maken (mei 2018). Vanaf North Pullu ligt er een mooi stuk asfalt helemaal tot in de Nubravallei.
Voorbereiding. Als je met de motorfiets rijdt, vergeet dan niet om voldoende zonnebrand bij je te hebben en een stofmasker. De hoogte kan er voor zorgen dat je duizelig wordt en/of last krijgt van hoofdpijn. Zodra je daar last van krijgt, begin dan weer aan de afdaling.
3. Georganiseerde reizen
Wil je de Khardung La in een vooraf georganiseerde (groeps)reis door Ladakh opgenomen hebben? Vanuit Nederland worden op dit moment helaas geen groepreizen in verband met het aangepaste reisadvies van onze overheid. Als je avontuurlijk bent ingesteld, dan kan je boeken voor internationale tours met een gemengd gezelschap uit meerdere landen. Deze tours vertrekken allemaal vanuit Leh en worden georganiseerd door een aantal erkende internationale en lokale touroperators.
4. Visum voor India
Voor je een bezoek aan India brengt, dien je een visum voor India aan te vragen. Als je niet langer dan 60 dagen verblijft, is een e-visum voor India voldoende. Veel mensen maken een langere reis door India, waarbij Ladakh een deel van de route vormt. In dat geval heb je nog een ‘papieren’ visum nodig. Check mijn artikel met alle informatie over de verschillende visa voor India.
5. Meer weten over Ladakh
Ik heb een lijstje gemaakt van boeken die handig kunnen uitkomen bij het voorbereiden van je reis. Zie hieronder.
Lees ook mijn artikel over Leh en de Vallei van de Indus.
Maar aarzel ook niet je vragen hieronder achter te laten. Ik zal altijd proberen de zelfde dag nog te antwoorden.
