Pure magie op de Borobudur

Ik martel mij zelf door de wekker om drie uur vannacht af te laten gaan. En dat heeft een reden. Want de Borobudur moet je bij zonsopkomst meemaken. Om zes uur gaan de poorten open dus ik moet natuurlijk als één van de eersten daar naar binnen. Mijn rugzak staat al achter slot en grendel in de losmen waar ik verblijf; gisterenavond heb ik een kleine tas gepakt voor een tourtje van een dag of drie, vier. Eerst naar Borobudur en dan naar het Dieng Plateau.

Publicatie van de dagboeken van mijn wereldreis in 1990 en 1991

Vrijdag 19 oktober 1990

Hooggespannen verwachtingen

Je hebt mensen die enkel en alleen voor de Borobudur de reis naar Indonesië maken. Alles daaromheen is bijzaak. Ook ik heb vooraf de lyrische reisverslagen gelezen van mensen die er al geweest zijn. Ik durf eigenlijk niet al te hooggespannen verwachtingen te hebben vandaag, bang dat het dan toch nog tegen zal vallen.

Eén ding is wel zeker: je moet het boeddhistische tempelcomplex absoluut bij zonsopkomst bezoeken. En om die reden zit ik dan ook vechtend tegen mijn slaap mee te schudden in een bus naar Magelang terwijl we door een stikdonker landschap lekker opschieten. In Magelang stap ik over op één van de vele bemo’s met de Borobudur als bestemming.

Stupa’s en boeddhas op de Borobudur

Het is nog stil bij de ingang van de Borobudur als ik mij er om kwart voor zes meld. Om stipt zes uur gaan de hangsloten van het hek en kan ik samen met een handjevol toeristen naar binnen. Inmiddels is het licht geworden en overal zie ik laaghangende wolken en nevelslierten. Na een korte wandeling door het aangeharkte park waarin de Borobudur zich bevindt, sta ik oog in oog met de enorme bult in het midden van een groot grasveld op de top van een bolling in het landschap, je kan het geen heuvel noemen. 

Het is nog een steile klim naar de top van het monument, de plek waar vandaan je het zo beroemde uitzicht hebt over dit deel van Java met op de voorgrond de halve en hele stupa’s. De meeste stupa’s zijn nog gewoon in tact. Elk zo’n stupa bevat een boeddhabeeld aan de binnenzijde, wat je goed kan zien door de vele uitsparingen die in de stupa gemaakt zijn. Sommige stupa’s missen om de een of andere reden het bovenste deel, waardoor de inwonende boeddha voor het grootste deel tevoorschijn komt.

De rookpluimen, het gekraai van de hanen, het aanslaan van honden, de zachte holle deunen van een gamelan-orkestje op de achtergrond, een nieuwe dag is geboren.

Pure magie

Ik ben zwaar onder de indruk van de sfeer, de stilte, het uitzicht, alles is volmaakt hier. Alles. En ook al houden de lage wolken een vrij uitzicht op de Merapi vulkaan tegen (je kan niet alles hebben), vind ik de vergezichten over de ontwakende kampongs in de omgeving van de Borobudur al fraai genoeg. De rookpluimen, het gekraai van de hanen, het aanslaan van honden, de zachte holle deunen van een gamelanorkestje op de achtergrond, een nieuwe dag is geboren. En ik, samen met een klein groepje toeristen slaan dat vanaf dit hemelse monument gade. Hier hangt pure magie in de lucht. Ik wil hier nog lang niet weg.

Dat doe ik pas als het later op de ochtend steeds drukker begint te worden als nu ook de touringcars hun ladingen loslaten op de Borobudur. Maar ook al lopen er honderden toeristen door mijn beeld heen, de aanblik van de vele stupa’s, boeddhabeelden in lotushouding, de duizenden reliëfs, houden mij als een magneet vast. Het zal zo rond een uur of elf zijn geweest, dat ik mij ineens realiseer dat ik een enorme trek heb gekregen. Flauw van de honger begeef ik me naar de uitgang en bestel bij het eerste het beste kraampje dat ik tegenkom een bordje bami.

Nabeschouwing Borobudur

Dan ga ik op zoek naar een losmen voor de komende nacht maar ook alvast even voor een heerlijk middagdutje nu het warmste deel van de dag zich aankondigt. Ik boek een kamer in de Citra Rasa Losmen en val in een korte, maar diepe slaap. Als ik na de middag weer wakker ben, check ik bij de vriendelijke eigenaar de mogelijkheden om morgen te kunnen vertrekken naar het Dieng Plateau en besteed ik mijn tijd aan de verdere voorbereiding van wat ik morgen weer ga beleven.

Terugkijkend op de dag van vandaag, waar ik met enigszins getemperde verwachtingen aan begon, zal deze dag in mijn geheugen blijven als een werkelijk hoogtepunt van de dingen die ik tot nu toe gezien heb deze reis. Veel dingen waren indrukwekkend. Daar waren de onmetelijke Chinese Muur, of de Drie Kloven van de Yangtze Rivier in China, de bevrijdende jungletreks en wat later de paradijselijke eilanden van Thailand. Maar er was geen enkele ervaring bij die het meemaken van de zonsopkomst op de Borobudur oversteeg en ik weet ook niet of die er in de toekomst ook zal komen. De tijd zal het leren.